Cyngor ac Arweiniad
Pan fydd asiant gorfodi yn cysylltu
Gall asiant gorfodi (beili) neu gwmni gorfodi gysylltu pan fydd gan rywun warant rheolaeth, gorchymyn atebolrwydd neu writ uchel lys yn eu herbyn am ddyled heb ei thalu megis ôl-ddyledion treth gyngor, cosbau parcio, tramgwyddau traffig ffyrdd a thaliadau, dirwyon llys ynadon, llys sirol, uchel lys, neu ddyfarniadau llys teulu.
Pan fydd cwmni gorfodi yn derbyn dyled, mae'n mynd i mewn i'r hyn a elwir yn gam cydymffurfio. Y cam cyntaf i’r cwmni gorfodi yn y cam cydymffurfio yw anfon Hysbysiad Gorfodi yn nodi eu bod yn gorfodi’r ddyled ac yn gofyn am daliad. Ar yr adeg hon bydd y cwmni'n ychwanegu ffi safonol sefydlog at y ddyled.
Ar hyn o bryd mae'n ofynnol i gwmnïau roi o leiaf saith diwrnod o rybudd rhag anfon y Rhybudd Gorfodi cyn ymweld ag eiddo. Mae'n bwysig, lle bynnag y bo modd, i bobl ymateb i'r Hysbysiad Gorfodi a siarad â'r asiant gorfodi neu'r cwmni yn gynnar. Gallai hyn helpu i'w hatal rhag ymweld ag eiddo neu gymryd camau pellach.
Mae peidio â chytuno ar drefniant talu gyda’r cwmni gorfodi cyn y dyddiad a nodir ar yr hysbysiad, yn golygu bod yr achos yn symud i’r cam gorfodi. Mae hyn yn golygu ei bod yn debygol y caiff asiant gorfodi ei gyfarwyddo i ymweld â'r cyfeiriad a restrir.
Pan fydd yr asiant yn ymweld, bydd ffi sefydlog arall yn cael ei chodi a'i hychwanegu at y ddyled, hyd yn oed os nad oes neb gartref ac nad yw'r asiant yn siarad ag unrhyw un yn bersonol. Fodd bynnag, dylid cydnabod bod yr ymweliad hwn wedi digwydd, a rhaid gadael hysbysiad yn yr eiddo h.y. llythyr.
Gallwch ddarllen mwy am eich hawliau cyfreithiol pan fydd asiant gorfodi yn cysylltu â chi yma:
Pŵer beilïaid pan fyddant yn ymweld â'ch cartref
Ffioedd
Telir y ffioedd y mae asiantau gorfodi yn eu codi gan y person y gorfodir yn ei erbyn.
Mae lefel y ffi y gellir ei chodi wedi’i nodi mewn deddfwriaeth.
I ddysgu mwy am y ffioedd gwahanol y gall asiantau gorfodi eu codi, ewch i: Edrychwch pa ffioedd mae beilïaid yn gallu eu codi
Bregusrwydd
Dylai cwmnïau gorfodi ystyried bregusrwydd wrth orfodi dyledion a gallai pobl agored i niwed fod yn gymwys i gael amser ychwanegol neu gymorth arall i ddatrys eu dyledion. Yn ymarferol, bydd angen rhyw fath o dystiolaeth ar y rhan fwyaf o gwmnïau i brofi eu bod yn agored i niwed.
Bydd yr ECB yn datblygu canllawiau a phrotocolau ar fregusrwydd a fydd yn creu disgwyliadau cliriach yn y maes hwn. Yn y cyfamser, dylai cwmnïau sydd wedi'u hachredu gan yr ECB fod yn cydymffurfio â Safonau Cenedlaethol y Weinyddiaeth Gyfiawnder, sy’n ymdrin â bregusrwydd ym mharagraffau 70 i 78.
Am fwy o help a chyngor
I gael cyngor annibynnol am ddim ar ddyledion ewch i:
Gall sefydliadau cyngor ar ddyledion gefnogi pobl agored i niwed i weithio allan cyllideb, gwirio am fudd-daliadau a rhoi cyngor ar sut i ddelio â dyledion.